Ngày kỷ niệm giỗ Tổ Hùng Vương 10-03 giá trị văn hóa

Ngày giỗ tổ Hùng Vương, một trong những ngày lễ trọng đại của Việt Nam, được tổ chức nhằm tôn vinh và ghi nhớ những đóng góp lớn lao của các vị Vua Hùng trong việc xây dựng và bảo vệ quốc gia. Hãy cùng Hoa Sen Vàng khám phá sâu hơn về nguồn gốc và ý nghĩa của ngày giỗ tổ Hùng Vương!
 

Ngày Giỗ tổ Hùng Vương là ngày gì?

Ngày kỷ niệm giỗ Tổ Hùng Vương, còn được biết đến với các tên gọi như Lễ hội Đền Hùng hay Quốc giỗ, là một dịp đặc biệt để mọi người dân Việt Nam hướng tâm tưởng nhớ đến công lao to lớn của các vị Vua Hùng.



Trong quá trình lịch sử xây dựng và bảo vệ quốc gia, dân tộc Việt Nam đã khắc sâu trong tâm trí của mình hình ảnh của Vua Hùng là những người cha dũng mãnh sáng lập nền văn minh, là tổ tiên vĩ đại của toàn dân tộc. Bởi vậy, ngày giỗ tổ Hùng Vương, diễn ra vào mùng 10 tháng 3 âm lịch hàng năm, được xem là cơ hội quan trọng để tất cả mọi người kính trọng và biết ơn công lao của tổ tiên đã sinh ra chúng ta, mở ra những cánh cửa mới cho đất nước, và xây dựng nên bức tranh vinh quang của tổ quốc. Điều này cũng được thể hiện qua câu ca dân gian truyền miệng: "Dù ai đi ngược về xuôi/Nhớ ngày Giỗ Tổ mồng Mười tháng Ba", như một biểu tượng của sự tưởng nhớ và kết nối với nguồn gốc văn hóa của dân tộc.
 

Ngày kỷ niệm Giỗ tổ Hùng Vương trong năm 2024 diễn ra vào ngày nào?

Theo lịch, ngày kỷ niệm Giỗ tổ Hùng Vương trong năm 2024 sẽ rơi vào thứ Năm, ngày 18/04/2024. Có khoảng 7 ngày nữa tính từ ngày 11/04/2024 cho đến ngày Giỗ tổ Hùng Vương.

Dựa trên Điều 112 của Bộ luật Lao động năm 2019, trong năm 2024, người lao động sẽ được nghỉ 6 dịp lễ, trong đó có ngày Giỗ Tổ Hùng Vương là một trong những ngày nghỉ (ngày 10/3 âm lịch - tức ngày 18/4/2024).

Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày Giỗ tổ Hùng Vương

Lịch sử của ngày Giỗ tổ Hùng Vương

Trong thế kỷ 20, vào năm 1917, triều vua Khải Định, Bộ Lễ chính thức ban hành một công văn vào ngày 25 tháng 7, mời các quan phụ trách hàng tỉnh của tỉnh Phú Thọ tham gia vào "lễ hội quốc tế" hàng năm vào ngày mùng 10 tháng 3 âm lịch, tức là một ngày trước ngày Giỗ tổ Hùng Vương, vào ngày 11 tháng 3, để cử hành các nghi lễ tại đền Hùng.

Bia Hùng Vương được khảo cổ tại đền Thượng, do Tham tri và Hữu tuần phủ Phú Thọ là Bùi Ngọc Hoàn soạn, ghi rõ: “Vào năm thứ hai của triều vua Khải Định, năm 1917 theo lịch dương, Tuần phủ Phú Thọ dưới sự lãnh đạo của Lê Trung Ngọc đã có công văn đề xuất cho Bộ Lễ quy định ngày mùng 10 tháng 3 hàng năm là ngày quốc tế, tức một ngày trước ngày Giỗ tổ Hùng Vương, vào ngày 11 tháng 3, để cử hành các nghi lễ dân dụng tại đền Hùng”.

Từ đó, ngày Giỗ tổ Hùng Vương đã được quy định diễn ra vào mùng 10/03 hàng năm tại Đền Hùng, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.



 

Ý nghĩa to lớn của ngày Giỗ tổ Hùng Vương

Trong lời ca truyền thống "Dù ai đi ngược về xuôi/ Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng ba", đích thị là sự nhấn mạnh về ý nghĩa quan trọng của ngày kỷ niệm Giỗ tổ Hùng Vương. Ngày này không chỉ là dịp để tưởng nhớ công lao vĩ đại của các vị vua Hùng trong việc khai mở đất nước, mà còn là cơ hội để mỗi người hiểu rõ hơn về nguồn gốc, dân tộc và tổ tiên.

Hằng năm, vào ngày mùng 10 tháng 3, hàng triệu người dân từ khắp nơi trên đất nước đổ về Đền Hùng ở Việt Trì, Phú Thọ, để dâng hương và tưởng nhớ các vị vua Hùng.


 

Các nghi lễ văn hóa trong ngày Giỗ tổ Hùng Vương

Trong ngày Giỗ tổ Hùng Vương, có hai sự kiện chính được tổ chức tại đền Hùng:

1. Lễ rước kiệu vua: Một lễ hội trang nghiêm với các biểu tượng như cờ, hoa, lọng, kiệu và trang phục truyền thống, sẽ khởi hành từ vùng dưới chân núi và đi qua các đền trước khi đến đền Thượng.

2. Lễ dâng hương: Những người tham dự sẽ đến đền Hùng để dâng hương. Mỗi người sẽ thắp nến và hương khi đến gần khu vực tưởng nhớ các vị vua Hùng. Theo truyền thống, mỗi lần chạm vào đất này, cây cỏ ở đây đều mang ý nghĩa thiêng liêng, và mỗi nét chữ trên tượng đá cũng mang một sức hút đặc biệt.

Tại đây, cũng có một loạt các trò chơi dân gian như: cuộc thi hát xoan (hay còn gọi là hát ghẹo), một loại hình văn hóa dân ca đặc trưng của Phú Thọ; các cuộc thi thể thao như thi vật, thi kéo co, hoặc thi bơi trải dọc sông Bạch Hạc, nơi mà các vị vua Hùng đã huấn luyện các đoàn thủy binh.
 

Lễ hội văn hóa Giỗ tổ Hùng Vương năm 2024

Hàng năm, lễ kỷ niệm Giỗ Tổ Hùng Vương diễn ra với sự trang trọng của nghi thức, cả lễ và hội đều mang đậm dấu ấn của văn hóa dân gian truyền thống. Bên cạnh các nghi lễ tôn kính, có một loạt các hoạt động văn hóa dân gian như: Rước kiệu truyền thống, tổ chức hát xoan, đánh trống đồng, cồng chiêng, đâm đuống, thi gói, nấu bánh chưng, giã bánh giầy, kéo thổi lửa nấu cơm… được tái hiện theo nguyên mẫu để làm cho Lễ hội Đền Hùng - Giỗ Tổ Hùng Vương trở nên truyền thống và lưu truyền, với sức sống mạnh mẽ và sự lan tỏa kéo dài trong cộng đồng người Việt.



Hiện nay, trên toàn quốc, có tổng cộng 1.417 địa điểm thờ Hùng Vương và các nhân vật từ thời kỳ Hùng Vương, phân bố rộng khắp các vùng, miền, trong đó có 345 địa điểm tại tỉnh Phú Thọ - nơi mà văn hóa cội nguồn của dân tộc được đánh giá cao. Việc bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống và lễ hội dân gian tại các địa điểm này đã tạo ra một hệ thống di sản vật thể và phi vật thể, phản ánh sâu sắc văn hóa Việt Nam.
 

Lễ hội Giỗ tổ Hùng Vương giá trị văn hóa

Những giá trị văn hóa đặc sắc và quan trọng này, cùng với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào ngày 06/12/2012. Do đó, việc bảo tồn và phát huy giá trị vô cùng quý giá của tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương cũng góp phần quan trọng trong việc bảo tồn di sản tinh thần cho toàn nhân loại.

# Nội dung và hình ảnh sưu tầm online